همه ما می‌دونیم که برای سود کردن در بورس نیاز هست که تعدادی سهم رو در قیمت پایین بخریم و در قیمت بالاتر بفروشیم. اختلاف قیمت بین خرید و فروش در واقع همون سود ما خواهد بود. وقتی روند کلی بازار صعودی هست و قیمت سهام افزایش پیدا می‌کنه، این اتفاق میفته و میشه به خوبی از رشد بازار استفاده کرد. اما زمان‌هایی هم ممکنه برای یک مدت طولانی بازار در یک روند نزولی و یا خنثی قرار بگیره! به طور سنتی در این زمان‌ها مقدار زیادی پول از بورس خارج میشه و خیلی از افراد تا مدت‌ها دور سرمایه‌گذاری در بورس رو خط می‌کشن! اما تو این مقاله می‌خوایم ابزاری رو یاد بگیریم که حتی در زمان پایین اومدن قیمت سهام و ریزش قیمت‌ها هم بشه سود کرد! عجیبه نه؟! تا حالا چیزی در مورد فروش تعهدی شنیدین؟! توصیه می‌کنم این مقاله رو با دقت تا آخر بخونی…

آشنایی با مفهوم فروش تعهدی یا استقراضی (short selling)

فروش تعهدی یا فروش استقراضی روشی‌ست که در بازارهای مالی دنیا بسیار متداول هست و هر روزه توسط تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران به کار گرفته می‌شود. همون طور که از اسمش هم پیداست این ابزار به “تعهد” و “قرض گرفتن” ربط داره! برای این که درک بهتری از این روش داشته باشیم اجازه بدید یک مثال رو مطرح کنیم:

فرض کنید قیمت سهام شرکت “ملی صنایع مس (فملی)”  امروز ۱۰۰۰ تومان باشه و شما پیش‌بینی کنید که تا ۳ ماه آینده قیمت اون به ۵۰۰ تومن می‌رسه! طبیعیه که در شرایط عادی شما این سهم رو نمی‌خرید، چون با توجه به پیش‌بینی که داشتید، قطعا متضرر خواهید شد!

Stock market decline

حالا ببینیم که چطور میشه از این کاهش قیمت، سود کسب کرد!

فرض کنیم که شما بتونید تعدادی سهام رو از یک فرد (حقیقی یا حقوقی) که برای چند سال آینده قصد نداره سهامش رو بفروشه “قرض” بگیرید، و اون رو به فروش برسونید.

یعنی شما در این روش دارایی که متعلق به شما نیست رو قرض می‌گیرید، به فروش می‌رسونید، و تعهد می‌کنید که در آینده اون رو دوباره بخرید و به مالک اصلیش برگردونید.

مثلا تصور کنید که تعداد ۱۰۰۰ سهم از نماد فملی رو از سهامدار عمده اون قرض می‌گیرید و اون رو امروز به قیمت ۱۰۰۰ تومان می‌فروشید. پس در نتیجه یک میلیون تومن به حساب شما واریز میشه. پس الان شما یک میلیون تومن پول دارید و تعهد کردید که درآینده ۱۰۰۰ سهم فملی رو به سهامدار عمده اون برگردونید.

بعد از سه ماه که (طبق پیش‌بینی و تحلیل شما) قیمت به ۵۰۰ تومن رسید، ۱۰۰۰ سهم فملی رو به قیمت ۵۰۰ تومن می‌خرید (مجموعا ۵۰۰ هزار تومن) و اون رو به مالک اصلیش بر می‌گردونید.

و نهایتا ۵۰۰ هزار تومن هم سود کسب کردید. به همین سادگی!

پنج مرحله اصلی فروش تعهدی:

مرحله اول : قرض کردن سهام

در این مرحله مالک که معمولا سهامدار عمده سهم هست و برای مدت طولانی قصد فروش سهم خودش را نداره، به متقاضیان (سهامداران خرد) این امکان رو میده که تعداد مشخصی از سهامش رو قرض بگیرن.

مرحله دوم : فروش سهام در قیمت امروز به وکالت از مالک

سهامداران خرد می‌تونن بعد از قرض گرفتن سهام، اون رو در قیمت بازار و به وکالت از مالک به فروش برسونن. مالک هم می‌تونه وجوه حاصل رو به صورت سپرده بانکی و یا اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنه و از اون منتفع بشه.

مرحله سوم : انتظار برای کاهش قیمت سهام طبق پیش‌بینی

بعد از فروختن سهم متقاضی صبر می‌کنه تا قیمت طبق پیش‌بینی که کرده کاهش پیدا کنه.

مرحله چهارم : خرید سهام در قیمت پایین‌تر

با کاهش قیمت سهم متقاضی می‌تونه سهام مورد نظر رو از بازار در قیمت پایین‌تر بخره. اختلاف قیمت فروش و قیمت خرید در واقع سود و بازدهی کسب شده خواهد بود.

مرحله پنج : بازگرداندن سهام به مالک اصلی و کسب سود

در مرحله آخر هم متقاضی سهام خریده شده رو به سهامدار عمده برمی‌گردونه و طی فرآیند تسویه معامله تعهدی سود به دست اومده به حسابش واریز میشه.

 

نکته مهم!  طبیعتا اگر قیمت سهم بر خلاف پیش‌بینی متقاضی افزایش پیدا کنه، متقاضی مجبور هست که سهام فروخته شده رو در قیمت بالاتری بخره و به مالک برگردونه. در این صورت متقاضی طی معامله تعهدی که انجام داده متضرر خواهد شد.

نمادهای قابل فروش تعهدی در بورس

در حال حاضر و تا اول اردیبهشت سال ۹۹ تعداد ۲۸ نماد شرکت‌های بورسی قابلیت فروش تعهدی رو دارند. نمادها و تعداد قابل فروش هر کدوم از اون‌ها در یک روز و کل دوره در جدول زیر به تفکیک هر نماد برای شما آماده شده. همچنین برای جلوگیری از ایجاد فشار فروش، ریزش بازار و افت شدید قیمت‌ها، ناشی از فروش تعهدی، محدودیت‌هایی برای ارسال سفارشات در نظر گرفته شده که در جدول مشاهده می‌کنید. احتمالا به زودی تعداد این نمادها افزایش پیدا می‌کنند.

نمادهای قابل فروش تعهدی در بورس

نمادهای قابل فروش تعهدی در فرابورس

فرابورس ایران هم تا امروز (اول اردیبهشت سال ۹۹) قابلیت فروش تعهدی رو برای ۲۱ نماد این بازار راه‌اندازی کرده است. تعداد سهام و محدودیت‌های ارسال سفارش هر نماد رو می‌تونید در این جدول به طور کامل مشاهده کنید.

نمادهای قابل فروش تعهدی در بورس

چکیده مطلب:

فروش تعهدی یا فروش استقراضی ابزاری هست که برای نخستین بار در ایران راه‌اندازی میشه. هر چند که سال‌هاست در بازارهای مالی دنیا از این ابزار استفاده میشه، اما سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در ایران خیلی با اون آشنا نیستن. قطعا با گذشت زمان و آشنایی بیشتر فعالان بورس با فروش تعهدی آثار مفید و موثر اون رو در بازار سرمایه خواهیم دید. نکته‌ای که این جا باید بهش اشاره کنیم این هست که با راه‌اندازی این ابزار عملا امکان استفاده از فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران بسیار بیشتر میشه. در گذشته شاید زمانی که بورس مدت طولانی رو با اصلاح و کاهش قیمت‌ها همراه میشد، موقعیت‌های سرمایه‌گذاری برای افراد هم کمتر میشدن (هر چند که ما معتقدیم فرصت‌ها همیشه وجود دارند.) اما با راه‌اندازی ابزار فروش تعهدی میشه حتی در بازارهای نزولی و منفی هم سودهای خیلی خوبی کسب کرد، و دیگه هیچ بهونه‌ای برای سرمایه‌گذاران و تحلیلگران حرفه‌ای وجود نداره! ??

نظرات این مطلب

امیرحسین ادیب نیا

با رویکردی موثر در این فضا حضور دارم.
امیدوارم حال و انرژیِ خوب، در زندگیِ من و تو جریان یابد.

۴۶ دیدگاه. شما هم نظر خود را بنویسید:

  • با سلام

    الان که می گن چند تا نماد قابلیت فروش تهدی داره متقاضی از کجای پنل کاربریش این رو معامله رو میتونه انجام بده؟
    برای کسی که فروش تعهدی می خواد انجام بده که معلومه یعنی میره کاگزاری قرارداد می بنده و بعدش تو پنلش گزینه اش ظاهر می شه خب این برای کسی است که سهامدار بلندمدتیه و می خواد قرض بده

    سوال بنده اینجاست که منی که متقاضی ام و می خوام ترید کنم از کجای پنل حسابم باید این نوع معامله رو انجام بدم؟(من که قرض نمی خوام بدم می خوام قرض بگیرم -متقاضی ام-)

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۳۰ آبان ۱۳۹۹ ۱۰:۵۹

      سلام
      ساز و کار معاملاتش رو از کارگزارتون جویا بشید راهنماییتون میکنن

      پاسخ
  • سر کاریه، هیچ کارگزاری حاضر به انجام این تعهد نیست.

    پاسخ
  • سلام وقت بخیر الان دقیقا دو هفته است که دنبال یه کارگزاری میگردم که ابزار فروش تعهدی داشته باشه پیدا نکردم خودم از آگاه و برادرم از مفید کد داریم و خیلی جالبه که وقتی به آگاه مراجعه کردم و از مسیول پاسخگویی راجع به ابزار فروش تعهدی پرسیدم گفت چی هست؟؟؟؟؟؟؟ ممنون میشم راهنمایی کنید که لیست کارگزاری هایی که دارای فروش تعهدی هستند و بتونم پیدا کنم با سپاس فراوان

    پاسخ
  • سلام و ادب اگر امکان دارد کارگزاری معرفی کنید که این خدمت را انجام میدهد.چندین کارگزاری تماس گرفتم فعلا هیچ کدام چنین خدمتی ندارند.

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۱۷ خرداد ۱۳۹۹ ۱۱:۲۲

      سلام
      به دلیل استقبال گسترده مردم از بازار سرمایه متاسفانه خدمات جانبی کارگزاری‌ها به کندی انجام میشه
      انشالله در آینده نزدیک در اکثر کارگزاری‌ها امکان فروش تعهدی ایجاد خواهد شد

      پاسخ
  • سلام مثل همیشه خوب ومفید لطفا درمورد فیلتر نویسی هم مطلب بذارید.ممنون

    پاسخ
  • با تشکر از شما
    واقعا سایت شما یکی از بهترین سایت هاست که صادقانه افراد رو راهنمایی میکنه
    سپاس فراوان

    پاسخ
  • محمدصالح فيضيان
    ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۲۳:۳۷

    سلام استاد وقت بخیر، من اگه بخوام سهام دوستمو بخرم چطوری باید اقدام کنم؟ ممنون میشم جواب بدید

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۸:۳۲

      سلام
      شما می‌تونید همون تعداد سهامی که دوستتون داره رو از بازار و به قیمت روز بخرید

      پاسخ
  • محمد حسین اخلاقی
    ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۲۱:۵۷

    با سلام
    این مقاله خیلی مفید و کاربردی است . مکانیزم فروش تعهدی هم خیلی جذاب است و قطعا با استفاده صحیح و آگاهانه از این مکانیزم در بازار نزولی نیز میتوان سود کرد .
    از بذل توجه تان به اعضا و آموزش بیدریغتان سپاسگذارم .
    سلامت و موفق باشید .

    پاسخ
  • سلام و عرض ادب استاد ممنون بابت مطالب ارزنده و به روزتان
    پاینده باشید

    پاسخ
  • ممنون از مقاله مفیدتون. در صورت امکان در مورد قراردادهای اختیار معامله هم اطلاعاتی در اختیار مخاطبین تون قرار بدید . سپاس مجدد

    پاسخ
  • سلام.باسپاس فراوان
    در مثال بالا( فملی) مالک اصلی چه میزان از سود کسب شده منتفع میشود؟

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۱۶:۵۲

      سلام
      سهامدار عمده صرفا از محل سود سپرده بانکی یا سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت منتفع شده
      و هیچ سهمی از سود کسب شده در معامله فروش تعهدی ندارد

      پاسخ
  • سلام.متشگرم از مطلب مفیدتون

    پاسخ
  • با عرض سلام و ادب ، ضمن تقدیر و تشکر از آموزشهای ارزشمند شما ، نکته ای که به نظر من روشن نشده اینه که اگر من بعنوان مثال نتونم سهام قرض گرفته شده را بفروشم چه خواهد شد ، چون در زمانی که قیمت یک سهم رو به کاهش هست معمولا خریدار آن سهم نیز کم خواهد بود و یا حتی کسی حاضر به خرید نباشد.

    پاسخ
  • با سلام ، ممنون از مطلب مفیدتون . کدام کارگزاری این پنل فروش تعهدی ارائه میده ؟

    پاسخ
    • امیرحسین ادیب نیا
      ۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۰:۲۱

      سلام
      باید به کارگزاری خود مراجعه کنید.
      برای فعال شدن دسترسی به فروش تعهدی، افراد باید قرارداد مربوط به فروش تعهدی را امضا کنند و بعد از امضای قرارداد، دسترسی فروش تعهدی برای متقاضیان از طریق سامانه آنلاین سهام فعال خواهد شد.

      پاسخ
  • سلام مرسی مطلب مفید بود منتها تو قسمت بالای جدول عنوان شده حداقل و حداکثر تعداد اوراق بهادار قابل فروش تعهدی ، منتها من حداقل و حداکثری نمی بینم صرفا یک عدد برای کل دوره و یک عدد برای روزانه می بینم نه چیزی تحت عنوان حداقل و حداکثر.
    درقسمت محدودیت های سفارش درصورت کاهش قیمت و یا افت شاخص . حداکثر کاهش سفارش نسبت به آخرین معامله و نماد نسبت به دیروز رو من خوب متوجه نشدم توضیح می دید.

    پاسخ
  • سلام وعرض ادب و احترام
    مثل همیشه بسیار خوب و مفید بود. من قدر دان زحمات شما هستم.

    پاسخ
  • باسلام من هنوزارزش فروش تعهدی رانگرفتم ، کی هست که سهم خودشه به مابده وخواسته باشه بعداازمابگیره ومگه بیکاره ،سهمشونگه میداره وهروفت خاص میفروشه

    پاسخ
    • امیرحسین ادیب نیا
      ۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۰:۱۳

      سلام عزیزم
      شما زیاد ذهنتون رو درگیر نکنید
      فعلا در جهت اصلی بازار معاملاتتون رو دنبال کنید
      انشاالله بعدا که به درک درستی از بازار دست پیدا کردید میتوانید در جهت مخالف بازار هم سرمایه گذاری کنید و سود ببرید

      پاسخ
  • باسلام
    تشکر از جناب عرفانیان به جهت تلاش دراتقائ سطح دانش وآگاهی بخشیدن به جریان ایجاد شده در مدیریت سرمایه های کوچک توسط خود مردم ،
    که این مهم باعث ورود جامعه گسترده ای از سرمایه داران خرد به بازار بورس گشته وجلوی ناهنجاری های تورمی به دلیل سردگمی نقدینگی موجود درجامعه میگیرد.
    باسپاس

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۹:۱۶

      سلام
      سپاس از همراهی شما
      قطعا بخشی از رسالت ما هم ایجاد آگاهی در اقشاز مختلف جامعه هست
      تا هم به رشد و توسعه اقتصادی کشور کمک کنیم و هم افراد مختلف با هر سطحی از دانش بتونن از فرصت‌های بازار سرمایه نهایت استفاده رو ببرن

      پاسخ
    • سلام استاد
      میشه خواهش کنم یه مدل از طریقه اقدامات رو بصورت عملی بر روی صفحه معاملات آنلاین انجام بدید و آموزش بدین؟
      بنده همه گفته های شما رو درک کردم ولی اینکه چگونه و کجای صفحه آنلاین معاملات اینکار را انجام دهیم رو نمیدونم و پیدا نمیکنم

      پاسخ
  • سلام استاد
    خیلی ممنون نکات بسیار عالی رو به ما انتقال دادید،نحوه واگذاری سهام تعهدی از طرف سهامدار عمده رو بیشتر باز کنید اگه ممکنه،بیشترین وکمترین مدت زمان تعهد چقدره؟

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۹:۱۴

      سلام
      ممنون از همراهی شما
      انشالله در مقالات آینده و با جا افتادن ساز و کار معاملات تعهدی به جزئیات بیشتری اشاره خواهیم کرد

      پاسخ
  • جالب بود ممنون از این مطلب بسیار مفید

    پاسخ
  • مطالب بسیار آموزنده بود متشکریم. سوال از کی می توان خرید و فروش تعهدی کرد و به چه صورتی این کار در بورس امکان پذیر می باشد؟

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۹:۱۱

      سلام
      کارگزار شما موظف هست خدمات مربوط به فروش تعهدی رو برای شما انجام بده
      و دستزسی شما رو فعال کنه
      البته قبل از اون با مراجعه به کارگزار باید قراردادی رو امضا کنید

      پاسخ
  • سلام
    چه تضمینى براى خرید سهام به شرکت باید پرداخت؟

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۹:۱۰

      سلام
      تضمین شما در این جا وجهی هست که در حساب کارگزارتون دارید
      اگر معامله فروش تعهدی شما با زیان همراه بشه
      مبلغ زیان از حساب شما کم خواهد شد

      پاسخ
  • با سلام و درود خدمت شما
    مطلب بسیار مفید و ارزنده بود

    پاسخ
    • درود بر استاد ادیب نیا و مهندس عرفانیان.
      سپاس استاد مطلب بسیار عالی و به جا و مثل همیشه با زبانی ساده ارائه شد.
      می خواستم بپرسم آدرس سایت معاملاتی و همچنین اینکه نیاز به گرفتن کد مخصوصی برای فروش تعهدی هست رو بفرمایید.

      پاسخ
      • ابوالفضل عرفانیان
        ۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۰۹:۰۹

        سلام
        نیاز به سایت خاصی نیست
        فقط باید قرارداد مربوطه رو در کارگزاری خودتون امضا کنید
        و اون‌ها موظف هستند که دسترسی آنلاین شما رو ایجاد کنن
        البته فعلا چون کارگزارها یکم شلوغن خیلی به این مورد رسیدگی نمی‌کنن
        بعد از با فروکش کردن جو فعلی حتما میتونید افدام کنید

        پاسخ
  • سلام
    مطلبتون عالی بود و اگه جزئیات رو هم به صورت تصویری و واقعی بگید مثلا چطور معامله میشه و خرید فروش …. بهتر میشه

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۱۳:۱۹

      سلام
      ممنون از لطف شما
      انشالله در مقالات آینده با جزئیات بیشتر به توضیح این موارد می‌پردازیم

      پاسخ
  • فوق العاده ارزنده و مفید عالی بود

    پاسخ
  • عالی بود

    پاسخ
  • سلام .مطالب شماهمیشه مفیدبوده وجای تشکرداره ولی درحال حاضربطورمثال من که کدآنلاین آگاه دارم چطوری میتونم معاملات تعهدی روانجام بدم وروش انجام معاملات رواگه میشه توضیح بدین .چون هیچ سایت معاملاتی معرفی نشده واصلا قابل مشاهده نیست این سیستم معاملات تعهدی .

    پاسخ
    • ابوالفضل عرفانیان
      ۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ ۱۱:۵۹

      سلام
      متاسفانه به دلیل سیل ورود افراد به بورس خدمات کارگزاری‌ها هم با کندی صورت می‌گیره
      اما به صوزت کلی شما باید به کارگزارتون مراجعه کنید و بعد از امضای قرارداد معاملات تعهدی بر روی پنل آنلاین کارگزاریتون فعال میشه
      هر چند به دلیل این که این ساز و کار تازه اجرا شده و هنوز خیلی جا نیفتاده احتمالا در ابتدا با مشکلاتی همراه خواهد بود
      اما در بلند مدت میتونه اتفاق بسیاری خوبی برای بازار باشه

      پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

امیرحسین ادیب نیا

با رویکردی موثر در این فضا حضور دارم.
امیدوارم حال و انرژیِ خوب، در زندگیِ من و تو جریان یابد.