شاید مهمترین دلیل هر فردی برای ورود به بازارهای مالی از جمله بازار سهام کسب درآمد و چند برابر کردن سرمایه طی مدتی مشخص باشه. در ویدیوهای مختلفی در مورد دید بلند مدت در سرمایه‌گذاری صحبت کردم و گفتم که برای موفقیت در بورس باید نگاه سرمایه‌گذاری بلند مدت داشته باشیم. با این وجود در بسیاری از مواقع احساسات فردی و جمعی معامله‌گران بر روی این ذهنیت‌ها تأثیر میذاره و کمی تصمیم‌گیری در شرایط مختلف رو دشوار میکنه! در سری مقالات روانشناسی بازار قصد داریم بیشتر در مورد این احساسات و نحوه صحیح برخورد با اون‌ها صحبت کنیم…
در این مقاله قصد داریم احساس ترس در مواقع و زمان‌های مختلف سرمایه‌گذاری و معامله‌گری رو بررسی کرده و از دیدگاه روانشناسی بازار به موشکافی اون بپردازیم. شما میتونید سوالات و نظرات خودتون رو در پایین همین مقاله با ما به اشتراک بگذارید…
مقدمه‌ای از احساس ترس
ترس پدیده‌ای هست که همواره و در همه مقاطع زندگی همراه ما بوده. ترس و طمع به عنوان دو عامل مهم، اصلی‌ترین موانع برای کسب سود دلخواهِ ما در بازارهای مالی هستند.
اما ترس واقعا یعنی چی؟
ما معمولا از چه چیزهایی می‌ترسیم؟
طبیعتِ ما آدم‌ها به گونه‌ای هست که اِنگار از همه چیز ترس داریم! چه اتفاقات کوچک باشن و چه مسائل بزرگ!
ما از شکست می‌ترسیم و حتی از (ناشناخته‌های) موفقیت هم می‌ترسیم! ما از تصمیمات اشتباه احتمالی خودمون می‌ترسیم! حتی اگر تصمیم درستی هم بگیریم، (تا زمان رسیدن به نتایج) باز هم می‌ترسیم!
ما از ناشناخته‌ها می‌ترسیم و از اون جایی که آینده بازار به طور حتمی قابل پیش‌بینی نیست، از آینده بازار می‌ترسیم! ما از خبرها می‌ترسیم و از بی‌خبر موندن هم می‌ترسیم! ما از شکست و در نتیجه اون از دست رفتن پول، شغل, اعتبار، همسر و خانواده خودمون می‌ترسیم!
ما حتی از خودِ ترسیدن هم می‌ترسیم!
اما آیا این ترس‌ها واقعی هستن؟! آیا ما حق داریم که بترسیم؟!
واقعیت اینه که ترس یک حس قوی فلج کننده هست که ما در بیشتر مواقع دوست داریم که از اون فرار کنیم. نتیجه فرار کردن از ترس‌ها، کم شدن اراده و اعتماد به نفسِ ماست. و هرچقدر که اراده و اعتماد به نفس در ما ضعیف‌تر بشن، از چیزهای بیشتری خواهیم ترسید! و این فرایند در طول زندگی ما تکرار میشه …
اما چطور میشه جلویِ ترس‌ها رو گرفت؟!
روانشناسی بازار: ترس از آینده
در واقع هیچ کدوم از ماها از گذشته خودمون ترسی نداریم. ممکنه احساساتی مثل پشیمونی، شرم، احساس گناه و … در مورد گذشته خودمون داشته باشیم، اما چیزی برای ترسیدن در گذشته وجود نداره، اگر هم ترسی از گذشته باشه، احتمالا ترسیدن از تبعاتِ اون در آینده هست. مثلا در گذشته اشتباهی کردیم که ممکنه تبعاتی در آینده برای ما داشته باشه! پس در گذشته همه چیز اتفاق افتاده و همه ترس ما مربوط به آینده و اتفاقاتی هست که هنوز رخ ندادن …
نکته‌ای که مهم هست و باید به اون توجه کنیم اینه که “در حال حاضر” و در “زمان حال” هیچ چیزی برای ترسیدن وجود نداره، چرا که ما قادریم (در زمان حال) هر اتفاقی رو با تصمیم‌گیری درست و اجرای اون، تحت کنترل خودمون داشته باشیم.
ما نه بر روی گذشته و نه بر روی آینده کنترلی نداریم! ما از آینده می‌ترسیم چون ممکنه اتفاقِ بدی در اون زمان برای ما رخ بده (در صورتی که هنوز رخ نداده!)
پس چیزی که باید برای ما مهم باشه، تصمیمات فعلی ماست که می‌تونه نگرانیِ ما در مورد آینده رو کاهش بده…
حقیقت اینه که بسیاری از اتفاقات آینده غیرقابل پیش‌بینی‌اند و تحتِ کنترل ما نیستند. ما به عنوان یک سرمایه‌گذار و معامله‌گر باید احتمالات مختلف رو بررسی کنیم و برای هر احتمال یک سناریوی از پیش تعیین شده داشته باشیم. اینجوری ریسک سرمایه‌گذاری و معاملاتِ خودمون رو کاهش دادیم و اون‌ها را به حداقل رسوندیم. پس با استفاده از همین احتمالات و بررسی دقیق اون‌ها، می‌تونیم طوری برنامه‌ریزی کنیم که حتی در بدترین شرایط هم اوضاع بر وفق مراد ما باشه!
توجه کنید که قرار نیست ما آینده رو به طور ۱۰۰% پیش‌بینی کنیم. هیچ کس نمی‌تونه این کار رو بکنه! فقط کافیه احتمالات مختلف رو بررسی کنیم و برای اون‌ها آماده باشیم…
ترس یا هیجان ؟! انتخاب با توست !
جالبه بدونید که سیستم هورمونیِ بدن ما در مواجهه با دو احساس ترس و هیجان، یک واکنش مشابه داره، و اون هم چیزی نیست جز ترشح آدرنالین!
بعد از ترشح آدرنالین و قرار گرفتن بدن در حالت با آدرنالین بالا، انتخابِ این که ما بترسیم یا هیجان زده بشیم در اختیار فرآیندهای ذهنی ما و افکار و باورهایِ ماست.
- اگر به معامله کردن و سرمایه‌گذاری به دید یک تفریحِ ثروت‌ساز نگاه کنیم و از اون لذت ببریم، هیجان زده می‌شیم.
- و اگر نگاه ما به سرمایه‌گذاری به عنوان یک کار سخت و طاقت‌فرسا باشه که ممکنه تمام پولمون رو در اون از دست بدیم، قطعا خواهیم ترسید!
همه چیز بستگی به نوع نگاهِ ما نسبت به سرمایه‌گذاری و معامله‌گری داره…
نگاه تو نسبت به سرمایه‌گذاری و معامله‌گری در بازار سهام چطوره؟! مثبت یا منفی؟! آیا از نکات روانشناسی بازار استفاده می‌کنی؟!
آیا از شکست خوردن و حرفِ بقیه مردم در مورد شکست‌هات می‌ترسی؟! یا تحت هر شرایطی فقط به هدف خودت فکر می‌کنی؟!
آیا حفط سرمایه برات مهم‌تره؟! یا رشد دادنِ سرمایه (با پذیرش ریسک‌های اون)؟!
واقعیت اینه که شکست خوردن و ضرر کردن در بورس برای همه سرمایه‌گذاران همواره وجود داشته و وجود خواهد داشت. هر چند که من اصلا به واژه شکست اعتقادی ندارم! از نظر من یک سرمایه‌گذاری یا برای تو سودآور هست و یا تجربه‌ای میشه که در آینده برات سودآور خواهد شد … در هر صورت تو برنده‌ای!
روانشناسی بازار : رعایت حد سود و حد ضرر
در این جا لازم می‌دونم این نکته رو هم یادآوری کنم که اگر چه ضرر کردن در بازار سهام غیر قابل اجتنابه. اما این به این معنی نیست که نمیشه جلوی ضرر رو گرفت!هدف ما در معامله‌گری و سرمایه‌گذاری باید کسب حداکثر سود و کاهش ضررها به حداقل ممکن باشه. در واقع ما با پذیرفتنِ ضررهایِ حداقلی به سودهایی میرسیم که برآیند این دو برای ما بسیار سودآور خواهند بود. پس ضرورت رعایت حدّ ضرر در معاملات در مبحث روانشناسی بازار کاملا احساس میشه.
لذا نتیجه میگیریم که یک معامله‌گر موفق نه تنها از ضرر کردن نمی‌ترسه، بلکه ضرر کردن رو به عنوان یک موضوع طبیعی در بازار سهام قبول کرده و با کسب سودهای خوب خودش در بلندمدت، چندین برابر ضررهایی که کرده رو به دست میاره.
تو هم میتونی انتخاب کنی که با درک کردنِ درست مفاهیم روانشناسی بازار و معاملات از حضورت در بازار هیجان زده باشی و از سود کردن‌های خودت لذت ببری، یا همواره در احساس اشتباه و نگران‌کننده ترس قرار بگیری…
توصیه من قطعا مورد اول است…
روانشناسی بازار : ترسِ از دست دادن
معامله‌گری رو در نظر بگیرید که سال‌ها در بورس فعال بوده و از هوش و دانش سرمایه‌گذاری خیلی خوبی هم بهره‌مند هست. اتفاقا این دوستِ ما تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال رو هم به خوبی بَلَده و استراتژی خیلی خوبی رو هم برای خودش تعریف کرده! به طوری که در ۸۰% معاملات پیش‌بینی‌هاش کاملا درست هستن و به هدف خودشون می‌رسند!
اما این دوستِ عزیز ما طی این سال‌ها نتونسته سود خوبی رو به دست بیاره و بازدهیش از میانگین بازدهی بازار هم کمتر بوده! میتونید دلیلش رو حدس بزنید؟! به نظرتون روانشناسی بازار چه اثری بر میزان بازدهی اون داشته؟!
واقعیت اینه که این معامله‌گر در بیشتر معاملاتش وقتی که مقدار کمی به سود می‌رسه، دچارِ ترسِ از دست دادن میشه! اون می‌ترسه همین سود کمی رو که تا این جا به دست آورده رو هم از دست بده! به خاطر همین زودتر از این که قیمت به هدف تعیین شده برسه، اقدام به خروج از معامله میکنه و سودهای خیلی زیادی که خودش پیش‌بینی کرده بود رو به راحتی از دست میده!
تو هم همیشه این جمله رو به یاد داشته باش:
“جلویِ ضررها رو بگیر و اون‌ها رو به سرعت کم کن، اما به سودهات اجازه بده که رشد کنن.” – امیرحسین ادیب‌نیا
چکیده مطلب:
در این مقاله سعی کردیم به بررسی یکی از مهمترین احساسات فردی سرمایه‌گذاران یعنی ترس بپردازیم. اگر چه ترس در ذات همه انسانها وجود داره، اما نحوه برخورد با اون و کنترل کردنِش باعث ایجاد تفاوت در نتیجه‌ها میشه. سرمایه‌گذاران موفق با رعایت نکاتی که در این مقاله به اون‌ها اشاره کردیم و تغییر بنیادین در ذهن خودشون، واژه هیجان رو جایگزین واژه ترس می‌کنن و از حضور در بازار لذت می‌برن. در سایر بخش‌های روانشناسی بازار بیشتر در مورد کنترل احساسات و هیجانات صحبت می‌کنیم.
۳۶ دیدگاه. شما هم نظر خود را بنویسید:
بسیار بسیار ممنونم بابت ایمیل هایی که برای من می فرستین
امیدوارم همیشه سلامت و پرانرژی پیش برین
سلام
ایام سوگواری امام حسین (ع)را تسلیت عرض میکنم.
آقای ادیب نیا با توجه به شرایط کنونی بورس نظر شما راجع به آینده چیست ؟
سلام عزیزم
آینده همیشه خوبه
سلام به امیرحسین عزیز و تیم همراهشون و همه دوستان
خواستم بابت این مقاله و سایر مقاله ها و ویدئوهای با ارزش سایت شما تشکرکنم.
به نظرم اعضای این سایت مثل یک خانواده است که موفقیت هر کدام از اعضا باعث خوشحالی همه می شود.
از آقای محمود زاده و ضرب المثل ترکی و مطالب خوبشان هم سپاسگزارم.
دوستدار همگی شما
سلام
خوشحالم که چنین احساسی رو نسبت به مجموعه ما دارید
و امیدوارم که روز به روز پیشرفت کنید و از موفقیت‌هاتون بیشتر بشنویم
عالی
سلام برای خریدوفروش سهام میتوانم باشما مشورت کنم
خیلی عالی بود … ریسک در زندگی یعنی شجاعت و حرکت رو به جلو
سلام
دقیقا همینطوره
و کسایی که همیشه رو به جلو حرکت می‌کنن به زودی نتیجش رو هم می‌بینن
سلام جناب ادیب نیا از مقاله ارزشمندتون واقعا سپاسگذارم و از اینکه ما رو به طرق مختلف راهنمایی میکنید ممنونم .انشاالله همیشه موفق و پیروز باشید.
با سلام . به نظر من برای غلبه بر ترس یا باید کلمه ترس رو کلا از یاد ببریم مثلا بگیم من اگه ضرر کردم برای کسب تجربه است البته باید با مبالغ کم شروع کنیم که چندان ضررش محسوس نباشه و یه مقدار از ترسمان ریخته باشه . ترس از شکست مانع رشد ما انسانها میشود .
سلام
بله دقیقا همین طور هست
ما هم همیشه به این نکته اشاره کردیم که باید از واژه‌ها درست استفاده کنیم
ممنون از نظرات خوبتون
عالی مثل همیشه
درود و سپاس فراوان از مقاله بسیار زیبا
به نظر بنده ، اینکه ما ایرانی ها در ریسک کردن ترس داریم برمی گردد به فرهنگ جامعه و روابط حاکم بر خانواده در تربیت کودکان .تا زمانیکه ما به کودک فرصت آزمون و خطا ندهیم تا مزه تلخ شکست و لذت شیرین موفقیت را در همان زمان کودکی بچشند ، نباید انتظاری بیش از این داشته باشیم که در سن بلوغ آن کودک استقلال فکری و قدرت ریسک پذیری و آمادگی مقابله با هرگونه سختی را در زندگی داشته باشد.به قول معروف شکست مقدمه پیروزی است و این شکستها هستند که تجربه شده و راهنمای ما در تصمیمات بعدی می شوند.
بله دقیقا همینطور هست
مهم اینه که ما از خودمون شروع کنیم و سعی کنیم روز به روز در تمام جوانب زندگی پیشرفت کنیم
قطعا دیگران هم اگر پیشرفت و نتایج ما رو ببینن از ما تاثیر میگیرن
باسلام اموزش شما در بالا بردن سطح دانش عمومی ما در پیوند با بورس بسیار موثر است ممنون وسپاسگزار
سلام
خوشحالم که تا حدودی در انجام رسالتمون موفق بودیم
نظرات شما باعث دلگرمی ما در این راه میشه
سلام از تشویقتان سپاس
با درود و خدا قوت بر شما جوانان موفق
جلوی ضرر را به چه صورت میگیریم مگر نه اینکه در بورس با صبر و تامل به سود میرسیم یا منظورتون اینه که یکسری سهام را باید سریع ازشون خارج شد
سلام
همیشه هم اینطور نیست که با صبر به سود برسید
قبل از اون باید سهام خودتون رو از جوانب مختلف بررسی کرده باشید
خیلی از اوقات صبر و تامل فقط ضرر و زیان شما رو بیشتر میکنه!
خیلی اموزنده بود ممنون
ممنون از مطالب خوب وآموزندتون
سلام عالی بود فقط یه خواهش داشتم اقای ادیب نیا اگه امکانش هست یسری اموزش های رایگان بورس هم بزارین برای کسایی که نمیتونن تو کلاس های اموزشی شرکت کنم بخاطر هزینه بالا
با سلام خدمت شما دوست گرامی
به نظر من انسان باید باور داشته باشد.که در کنار ضرر می توانیم.سوده خوبی بدست آوریم.مهم فقط باورهاست که ما می توانیم.پیشرفت خوبی داشته باشیم
مطالب بسیار آموزنده و مفیدی بود.ازشما بسیار سپاسگزارم.که آگاهی لازم را جهت آرامش در معامله انجام دهیم
سلام وخسته نباشید، مطالب بسیار جالب و آموزندست ممنون
با سلام , مقالات بسیار آموزنده و مفید هستند , با آرزوی موفقیت
مطالب خیلی عالی و مفید بود
سلام..وقت بخیر.. مقاله جالب و آموزنده ای بود..
مخصوصا قسمتی که گفتید آدرنالین در هر دو حالت هیجان و ترس ترشح میشه.. تفاوت فقط در نوع احساسه که بستگی به خودت و باورها خودت داره..
من از تغییر می ترسم اما وقتی می بینم قراره در هر حال آدرنالین خونم ترشح بشه، ترجیح میدم واسه هیجان ترشح بشه.. حداقل اسراف نشه!!!
سلام
دقیقا همینطوره!
این افکار و باورهای ما هستند که موفقیت رو برای ما ایجاد می‌کنن
وگرنه بورس و شرایط اون برای همه یکسان هست!
سلام
بسیار بسیار ممنونم از این مقاله و بقیه مقاله های سایت … همینطور کلیپای سایت …. کلی آموزنده و مفید بودن برام … پر روزی و سلامت باشید🌹
سلام
ممنون از همراهی همیشگی شما
انشالله که اخبار موفقیتتون رو هر روز بیشتر از گذشته بشنویم
وهمونطور که خودتون فرمودید صندوق های سرمایه گزاری واسه افرادی مثل بنده گزینه بهتری هستش
سلام
روش غیر مستقیم مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری و خدمات سبدگردانی برای افرادی که به هر دلیلی نمیخوان به صورت مستقیم در این بازار فعال باشن گزینه‌های خوبی هستند
سلام به دوستان و تشکر ویژه از آقایان ادیب نیا و عرفانیان
ما ترکها یه مثلی داریم که انسان ترسو همیشه میمیرد ولی انسان نترس یک بار میمیرد،
اتفاقات مختلف ، شکستها، ریسکها با زندگی انسان عجین هستند، موفقیت در آنجاست که برنامه ریزی آگاهانه داشته باشی و شکستهایت را نیز تکرار نکنی،
زندگی صفحه شطرنجی است که حرکت خودت را باید درجاهایی با روند بازی تطبیق دهی و در بعضی مواقع مخالف حریف بازی کنی و از اشتباهات حریف- منظورم صفهای خرید و فروشهای هیجانی- نهایت استفاده رو ببری،
سلام حالتون خوبه
بنده از ضرر کردن ترسی ندارم
فقط به همون دلیل که قبلا بهتون گفتم وقت کافی برای یادگیری و رصد بازار رو ندارم